Çocuklarda Sorumluluk nedir nasıl gelişir ?
Yaşam Koçluğu Penceresinden Bakış …
Sorumluluk, kişinin kendine ve başkalarına karşı yerine
getirilmesi gereken yükümlülüklerini zamanında yerine getirmesi
zorunluluğudur. Sorumluluk, karakterin en önemli öğelerinden
biridir. Sorumlu olan kişi kendi üzerine düşen görevleri ve
işlevleri zamanında ve istenilen şekilde istenilen biçimde yerine
getirmek zorundadır …
Ve sorumluluk duygusu küçük yaşlarda içinde bulunduğu çevre
şartlarında başlar ve beslenir daha sonra yaş ile uyumlu
bulunduğu çevrelerde (okul da ,iş hayatında ) gelişir ve
tamamlanır …
Sorumluluk .sonradan oluşmaz gelişir…
Bu nedenle anne ve babalara bu görev düştüğü kadar yakın aile
büyükleri tarafından da beslenmesi gereken bir gerçeklik olarak
önümüzde durur.
Günümüz ÇOCUKLARI , özellikle çalışan anne üzerinden yaratılan algı ve
günümüz anneleri diye oluşan yeni kavramlarda bir çok şeyi gözden
kaçırmaya başladık…
İlk adımda çalışan anne koşturmaca için de çocuğu kreşe vermeye sonra
işe yetişmeye çırpınırken çocuğun ilk ve sık tekrarlı duyduğu ve
anlamlandıramadığı “hadi” sözcüğü yerleşiyor belleğe…Sonra çalışan /
çalışmayan anne fark etmiyor çocuk sosyalleşsin diye kreş / anaokulu
dönemi başladığında hep bir telaş içinde yetişilmeye çalışılan bir
hengame , bir telaş rüzgarı ortalarda esip duruyor…
Bu duygu durum halini nasıl etkiliyor…
ayakkabısını kendi giyemiyor / giydiriliyor
•
manto / ceket hırka giydiriliyor
•
suluğu çantası anne / baba birileri taşıyor …. hoooop kucakta ne
olduğunu içselleştirmeden kendini bir yerde buluyor.. Orada da kapı
önü yığılmasını önlemek adına yardım eşliğinde kendini sınıfta
buluyor..
Şartla nedeni ile olabildiğince “edilgen” bir şekilde hazırlanıp
götürülmüş oluyor…
Pekala ne olabilir bunun yerine dediğinizi duyuyorum…
Akşamları oyun niteliğinde sabah hazırlanma oyunu oynanabilir, anlatılır
çocuk denemeye başlayabilir, kendi yapabilirlik seviyesi ile buluşur
gelişir…
(Günümüz çocukları ayaklarını büyüklerin önüne uzatıyor ve
BAĞLANMASINI bekliyor)
akşam çıkışı da çok farklı olmuyor genellikle kolaylaştırıcılık (öğretme
olmalı oysa ki )eşliğinde çünkü servis alacak işten koştura koştura gelen
veli alacak yine ÇOCUK hazırlanma duygusunu deneyimlemeden
büyüyüp gidiyor…
Bu arada ,okul öncesi yaş gurup çocuklarında ailenin de seferber olduğu
portfolyo çalışmaları da çocuk merkezli değil ÇOCUK adına çalışılan aile
ödevine dönüşüyor çoğu kez…
bu küçücük durumdan çıkan SONUÇ; kendini hazırlamayı bilmeden
,hazırlanma kolaylığı içinde büyürken yıllar geçiyor
•
okula giderken hazırlanamıyor, geç kalıyor arkasını hep bir toplayan
olması gerekiyor,
•
ince motor gelişimi eksik olma hali ile ayakkabısını, mantosunu
giyemeyen çocuklardan kalem tutup iyi yazı yazması bekleniyor ve
matematik problemi çözmesi bekleniyor…
•
zaman kavramı ve gelişmiyor….ilk akla gelme kolaylığından
bakınca
Oysa ki hayatı bir şekilde yoluna sokmaya bu yaşlarda başlamalı… hafta sonu
yaşamında bunların öğrenilmesi ,
yaşamında bunların öğrenilmesi ,dolayısı ile aileden
beslenen “öğrenme becerisi” kadar “bende yapabilirim duygu
gelişimi ve devamlılığı” gelişmiş olacaktır..
Her şeyin kendisi adına ,hayatını kolaylaştırılma zorunluluğuna çeviren
konformist zihin buna öyle bir alışıyor ki,
ARTIK, yapabilme becerisinden uzaklaşarak benim için YAPILMALI
düşüncesi yerleşiyor..
Aileler çoğu zaman , “ ARTIK “kelimesini ÇOCUĞUNUN büyüdüğünü
gördüğünde ama arkasında yapmadan bıraktıklarına TAHAMMÜL eşiği
düştüğünde işte kıyamet kopuyor
Çocuk, SORUMSUZ etiketi ile ETİKETLENİYOR…
Halbuki dün seve seve ,hatta sizin kolayınıza geldiği için siz bu hale
getirdiniz..
Çünkü öğretmek EMEK ister, ÇABA ister ve ZAMAN ister … Bunların
bütünü ise İLGİ demek, ilgilenilmek demek…
Sorumluluğun İLK adımından başladık daha bitiremedik.. Uzun olunca
okunmuyor biliyoruz.. Kimsenin vakti yok…
Sorun mu var HAP gibi davranış reçetesi ile ÇÖZÜM bekleniyor…
Oysa ki; ÇOCUKTAN beklenilen davranışsal gelişim ve dönüşümün
odağında EBEVEYN var ,yani sizler…Sizler davranış geliştirmek ve
dönüştürmek noktasında yükümlülük alacaksınız…
Sizin yorgunluğunuz, ve çocuğunuzun büyüdüğünü görüp kabullenmeniz
ÇOCUĞUNUZUN yaşından bağımsız …
Sizin ARTIK YAPMALI gözleminiz YAPABİLİRLİK BECERİSİ ile
eşdeğer…Söylenince YAPILASI şeyler değildir…
Eline hiç şiş ve yün alıp örmemiş birine tarif ile anlatarak örgü
ördüremezsiniz ,eline almalı denemeli ki YAPABİLME durumuna geçiş
olsun..
Son olarak, haydi bir kağıt kalem alın elinize , 4 / 12 yaş aralığında
tarafsız bir gözle komşunuzun / eltinizin çocuğuna bakar gibi bir bakın ve
sayın bakalım en az 5 tane tanımlı ev içinde yaptığı düzenli bir listesi var
mı?…
İp ucu vereyim, çorabını ayakkabısını kendi giyer mi? Çantasını tanır mı?
Oyuncaklarını dağıtır ve toplar mı ? Diye küçüklerden , kirlisini
çamaşırlığa koyar mı?, yatağını toplar mı? Sofrayı rutinde hazırlar toplar
mı ?…Salatayı yapar mı? En azından pazar günleri aile içi görevlerde
yerleşik rutini var mı?.. Tüm bunlara ETKİNLİK adı altında değil GERÇEKLİK
üzerinden bakın LÜTFEN, rica edeceğim….
Haydi bir bakın …
