Tahvil, bir yatırım aracı türüdür. Devletin veya özel sektörün ihtiyacı olan borç parayı bulmak için belirli bir faiz oranı ile hazırladığı senetlerdir.
Devlet Tahvili Nedir?
Hazine ve Maliye Bakanlığının, Merkez bankasının iç borçlanma yapmak için bir yıl ya da daha uzun vadeli hazırladığı senetlerdir.
Devlet Hazinesinin geçici nakit ihtiyacının karşılanması ve bütçe açıklarının belirli dönemlerde kapatılması amacıyla devlet tahvilleri hazırlanır ve halka satışa sunulur.
Devlet tahvili, planlanan vade sonuna kadar elde tutulursa yatırılan anapara ve faizinin ödenmesi devlet güvencesi altındadır.
Devlet Tahvili Nasıl Alınır?
Risksiz yatırım araçlarına yönelen yatırımcıların yöneldiği devlet tahvilleri, Hazine ve Maliye bakanlığı tarafından Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası yolu ile halka arz ihale yöntemiyle satışa çıkarılır.
Yatırımcılar bu arz edilen bu devlet tahvillerini bankalar ve aracı kurumlar kanalı ile satın alabilirler. T.C. Merkez Bankası, yetkili aracı kuruluşlar aracılığıyla BİST (Borsa İstanbul) Menkul Kıymetler Borsası Kesin Alım Satım Pazarı’nda , borsa üyeleri ve SPK yetki belgesine sahip bankaların işlem yapabildiği tahvil piyasasında, işlem gören devlet tahvillerine yatımcılar, yatırım yapabilirler ve emanet hesaplarda bedel ödemeksizin saklayabilirler. Bunun için yatırımcının aracı kurum veya bankada vadesiz bir hesabı olması yeterlidir.
Devlet Tahvili Nasıl Kazandırır?
Bireyler veya kurumlar sahip oldukları yatırım araçlarındaki riskleri dengelemek amaçlı belirli miktarlarda devlet tahvili, hazine bonosu alımı yaparlar.
Devlet tahvilleri vade bitimine kadar elde tutulabileceği gibi vade dolmadan da nakde çevrile bilen varlıklardır ancak böyle bir durumda getiri garantisinden çıkar. Vadesi dolmamış olan senetler ancak piyasada geçerli fiyatlar üzerinden nakde çevrile bilinir. Bu yapmaktaki amaç dönemsel faiz değişimlerinden kazanç sağlamaktır.
Devlet Tahvilleri Kaç Çeşittir?
Devlet tahvilleri iki türlüdür;
- İskontolu
- Kuponlu
2 yıla kadar vadeli olan tahviller iskontolu, 2 den daha uzun vadeli tahviller genellikle kuponlu olarak halka arz edilir.
Tahvil sahipleri vade sonunda yatırdıkları parayı geri alırlar. Kuponlu tahvillerde yatırımcıya senede 1,2 veya 4 kez faiz ödemesi yapılır. Vade sonuna gelindiğinde ise devlet, senedin üzerinde yazılı değer üzerinden tahvili geri alır. Devlet tahvillerinde faiz ödemeleri ayın 1’i ve 15’i arasında yapılır.
Reel faiz ile enflasyon arasındaki fark tahvile yatırım yapanların kazancını belirler. Reel faiz yatırımcının kazancını belirler. Kupon faizi ise tahvilinin üzerinde yazılan değerden yüzde olarak hesaplanan ve tahvil sahibine ödenen faizdir.
Devlet Tahvili Ne Kadar Kazandırır?
Tahvillerinin süre bitimindeki kazancı, kuponlu tahvillerde, yıllık kupon faiz oranı, iskontolu tahvillerde reel bedel üzerinden yapılan iskonto oranı kadardır. Tahvillerin piyasa değerini ve etkin getirisini güncel faiz oranı belirler. Kuponlu tahvillerin getirisi, süre sonunda alınacak ana para ile süre sonuna kadar kupon faizlerinden elde edilecek getirinin bugünkü değeri toplanarak hesaplanır.
