Kardeşler arasında meydana gelen kıskançlık aslında olumsuz bir duygu değildir. Kardeş kıskançlığı tüm insanlarda var olan ve çocuğa pek çok şey kazandıran olması gereken bir duygudur.
Kıskançlık duygusu çocuğa paylaşmayı, iş birliğini, uzlaşımı, empatiyi, sosyalleşmeyi ve duyguları kontrol altında tutmayı öğretir. Kardeşi olan çocuklar daha çabuk sosyalleşirler, iş birliğinde bulunmaya daha eğilimlidirler, empati yapabilirler. Fakat tek çocuk olup kardeş kıskançlığı yaşamayan çocukların olgunlaşmaları zaman alır. Bu çocuklar arkadaş edinmede, oyun kurallarına uymakta, paylaşmakta zorlanırlar. Bu nedenle kardeş kıskançlığı yararlı bir duygu olarak kabul edilir.
Kardeş kıskançlığı duygusu olumlu bir duygu türü olsa da aşırıya kaçılması durumunda çocukların zarar görmemesi için ailelerin kardeş gelmeden önce ve geldikten sonra alması gereken bazı önlemler vardır:
Kardeş Gelmeden Önce Alınması Gereken Önlemler
- Ev hanesine yeni bir kardeş gelmeden önce çocuğun önceden bu yeni duruma alıştırılması gerekir. Çocuğa anlayabileceği bir dille eve yeni bir kardeşin geleceği, evin eskisinden daha hareketli, canlı ve gürültülü olacağı, eve gelen misafirlerin artacağı, annenin bebeğin ihtiyaçlarını karşılamak için yorgun olacağı ve zamanının büyük bir bölümünü onunla harcayacağı, ancak bebek büyüdükçe her şeyin eski düzenine kavuşacağı anlatılmalıdır. Böyle bir bilgi vermek çocuğa yeni gelecek olan kardeşini psikolojik olarak kabullenmesine ortam hazırlayacaktır.
- Anne düzenli olarak doktor kontrollerine çocuk ile birlikte gitmelidir. Ona kontrollere neden gittiğine dair bilgi vermelidir.
- Anne yeni kardeş için doğum alışverişine çıktığında çocuğu da götürmelidir. Alışveriş yaparken çocuğun da fikrini sormalıdır. Bu durum kendisine değer verildiği çıkarımını yapmasını sağlayacaktır.
- Bebeğe isim seçerken veya odasının eşyalarını satın alırken yardım istenmelidir.
Kardeş Geldikten Sonra Alınması Gereken Önlemler
- Kardeş dünyaya geldikten sonra anne ve babanın büyük çocuğa gösterdikleri ilginin azalacağı aşikardır. Fakat bu durumun sürekli olarak dile getirilmesi çocuğa suçun bebekte olduğu izlenimi uyandırabilir ve kıskançlık duygusunu artırabilir. Aynı zamanda anne veya babanın “Seninle oyun oynayamam, bebekle ilgilenmem gerek”, “Konuşma bebek uyuyor” gibi sözlerden kaçınmaları gerekir. Çünkü bu durum çocuğun kıskançlık duygusunu daha da şiddetlendirebilir. Çocuk “oyun oynayamıyorum, konuşamıyorum her şey bebeğin yüzünden” diye düşünebilir. Çocuk anne ve babanın kendisine olan ilgi azalması ile ilgili böyle bir yorum geliştirebilir.
- Yeni bir bebek olduğu için eve gelen misafirler, aile büyükleri genellikle sürekli bebekle ilgilenirler, onu övgü dolu sözlerle severler. Büyük çocuğun bir köşede bu durumu seyretmesi ve kendisiyle hiç ilgilenilmemesi kardeşine kıskançlık beslemesine neden olur. Bu nedenle anne ve baba misafirlerden, aile büyüklerinden bebeğin yanı sıra büyük çocukla da ilgilenmelerini istemeliler.
- Ailenin “Kardeşini kucağına alma düşürürsün”, “Kardeşini çekiştirme canı acır” gibi söylemleri kıskançlığı büyütür. Ailenin bebek için çocuğu azarlamaları çocuğun bebeğe karşı kin beslemesine neden olabilir. Kinlenen çocuklar bebekle yalnız kaldığında bebeğe zarar verebilir, bu durum ölümle bile sonlanabilir.
