Hamilelik diyabeti, gebelik esnasında oluşan ve gebeliğin sonlanmasıyla yok olan kan şekeri yükselmesi durumudur. Gebeliğin herhangi bir dönemi baş gösterebildiği gibi hamileliğin 2. Aşamasında belirmesi daha muhtemeldir.
Vücudunuzda, hamilikte şeker ihtiyacını karşılamak üzere üretilen şekeri, kontrol eden insülin hormonu yeterli miktarda salgılanmıyorsa Gestasyonel Diyabet (hamilelik diyabeti) var demektir. Eğer sizde hamilelik diyabeti oluşmuş ise ileriki dönemlerde tip 2 diyabet hastası olma ihtimaliniz oldukça yüksektir.
Hamilelik diyabetinin kontrolü bebek ve anne için oldukça önemlidir. Kan şekeri kontrolü ile zor doğumların önüne geçilir. Hamilelikte egzersiz, sağlıklı ve düzenli beslenme hatta gerekli durumlarda ilaç takviyeleri ile hamilelik şekeri kontrol altına alına bilinir. Bu durumların yaşanmaması ve bebek ile annenin sağlığı için diyabet olup olmadığına dair tanı koymak amacıyla anne adayına şeker yüklemesi yapılır.
Şeker Yüklemesi Ne Zaman Yapılır?
Hamileliğin 24. ve 28. Haftaları arasında 50 gr lık Şeker Tarama Testi uygulanır. Bu uygulama günün herhangi bir saatinde aç veya tok fark etmeksizin yapıla bilinir. 50 gram glikoz içeren bir bardak su içildikten 1 saat sonra gebenin kan şekeri (venöz plazma glükoz) düzeyi kontrol edilir.
Kan şekeri 140mg/dl ve/veya daha üzeri olduğu belirlendiği taktirde gebeye 100 gr. OGTT (Oral Glükoz Tolerans Test) uygulaması yapılır. 3 saat sürecek bu testin akabinde anne adayının hamilelik diyabeti olup olmadığı teşhisi konur.
Hamilelik Diyabeti Neden Olur?
Hamilelik esnasında bebeğin gelişimi için bazı hormonlar daha çok salgılanmaya başlanır. Bu durumda bir kısım gebede insülin direnci oluşur. Bu durum da kan şekeri yükselir. Daha önce insülin direnciyle karşılaşmamış anne adayı hamilelik döneminde diyabetik olabilir. İnsülin üretimi sınırlı yada hiç olmayan gebelerde hücrede enerjiye dönüşmeyen şeker birikir. Kan da ki şeker düzeyi artar. Diğer gebelerde pankreas istenilen düzeyde insülin salgıladığından hamilelik diyabeti görülmez.
Kimler Hamilelik Diyabetine Yatkındır?
- Daha önce 4 kg veya daha ağır bebek doğurmuş olanlar
- Öncesinde doğum kusurlu ve ölü bebek doğuranlar
- Yüksek tansiyon ve benzeri hastalıkları olanlar
- Ailede diyabet geçmişi bulunanlar, diyabet hastası olanlar veya gebelik diyabeti geçirenler
- Aşırı kilo ile hamile kalanlar
- Yüksek kan şekeri olanlar
Hamilelik Diyabetinin Doğurabileceği Sıkıntılı Durumlar Nelerdir?
- Bebeğin olması gerekenden iri veya küçük olması ve doğumun zor gerçekleşmesi
- İleri ki dönemlerde kalp hastalığı riski
- Kulakta oluşabilecek anormalileri
- Akciğerin gelişimini tamamlayamadığı durumlarda bebekte solunum sıkıntısı
- Böbrek anormalileri
- Beyin ve santral sistemde oluşabilecek anormaliler
- Sindirim sisteminde oluşabilecek anormaliler
Teşhis edilmemiş ve takip sürecine alınmamış ama hamilelik diyabetine sahip gebelerde ve bebeklerinde sorun çıkma olasılığı sağlıklı bebek ve gebelere oranla iki kat daha fazladır. Hamilelik gebeliği kontrol ve tedavi gerektiren bir durumdur.